Wielu z nas ma obawy przed spotkaniem z psychologiem. Z jednej strony wiemy, że pomoc psychologiczna może skutecznie rozwiązać nasze problemy emocjonalne, zawodowe czy rodzinne. Z drugiej strony, trapią nas wątpliwości i pytania, czy psycholog mnie zrozumie, czy jest mi w stanie pomóc oraz na czym właściwie polega konsultacja psychologiczna. Nie wiemy, czego się spodziewać ani jak realnie wygląda spotkanie z psychologiem. W tym artykule omówimy, czym jest pomoc psychologiczna oraz w jaki sposób pracuje psycholog.
Jak pomaga psycholog?
Wiele osób uważa, że nie ma sensu inwestować w pomoc psychologa, ponieważ lepiej „wygadać” się bliskiej osobie, która dzięki temu, że nas zna będzie w stanie zrozumieć nasze problemy dużo lepiej. O ile wsparcie bliskich i dzielenie się z nimi naszymi emocjami jest bardzo istotne dla naszego zdrowia psychicznego, o tyle nie są oni wyposażeni w profesjonalne umiejętności, które pomogą skutecznie rozwiązać dany problem.
W jaki sposób rozmowa z psychologiem różni się od rozmowy z partnerem/partnerką, przyjacielem albo księdzem? Podstawowa różnica polega na tym, że rozmowa z psychologiem jest nastawiona na diagnozę i uruchomienie procesu zmiany, w wyniku którego pacjent rozpozna swoje problemy i nabędzie umiejętności ich efektywnego rozwiązywania. Innymi słowy, spotkania z psychologiem tylko na początku przypominają „wygadanie się”. Dzięki pogłębionej rozmowie, która służy zebraniu wywiadu, psycholog poznaje nasz świat, przekonania i problemy, z którymi się zmagamy. Na tej podstawie specjalista opracuje plan leczenia i dobierze odpowiednie metody pomagania.
Więcej w artykule: Pierwsza wizyta u psychologa – o co pyta i jak się przygotować?
Następnym krokiem jest tzw. uzyskanie wglądu, co jest możliwe, kiedy zaczynamy poddawać swój świat i siebie refleksji. Rozpoznajemy źródła naszych postaw i schematów, z którymi żyjemy na co dzień. Rozkładamy je na czynniki pierwsze i zaczynamy rozumieć siebie w szerszym kontekście, co w efekcie prowadzi do kluczowego momentu, czyli zmiany. Niezbędne do tego jest wsparcie specjalisty i zastosowanie odpowiednich technik. Psycholog różni się od naszych bliskich tym, że posiada narzędzia, wykształcenie i doświadczenie, dzięki którym może zaproponować skuteczną, potwierdzoną naukowo formę przepracowania trapiących nas kwestii.
Jakich narzędzi używa psycholog?
Zapytani o to, jak wygląda pomoc psychologa, wielu z nas odpowiedziałoby, że psycholog „słucha”, „doradza” lub „zadaje pytania”. Z pewnością porada psychologiczna zawiera wszystkie te elementy, jednak mają one postać bardzo konkretnych narzędzi, które skuteczny psycholog dobierze w zależności od sytuacji pacjenta. Podczas pierwszej wizyty możemy spodziewać się rozmowy, w której psycholog zapyta, co nas sprowadza. Jest to swego rodzaju wywiad, który pozwala na określenie problemu i dróg postępowania.
Innym działaniem, które może zaproponować psycholog jest wykonywanie testów psychologicznych, które również prowadzą do diagnozy i doboru odpowiedniej formy pomocy. Wśród form pomocy psychologicznej, które może zarekomendować nam psycholog jest wsparcie psychologiczne, interwencja kryzysowa, psychoterapia lub przekierowanie do innego specjalisty. Wszystkie one zostały stworzone w oparciu o badania, które potwierdzają ich skuteczność.
Czy psycholog mnie zrozumie?
Psycholog jest profesjonalistą, który nie jest tak emocjonalnie zaangażowany w życie pacjenta, jak jego rodzina i przyjaciele. Dzięki temu może być bardziej obiektywny w podejściu do zgłaszanych problemów i skuteczniej pomagać. Nie opowiada nam też o sobie, nie dzieli się swoimi poglądami, jego cała uwaga skoncentrowana jest na empatycznym zrozumieniu sytuacji osoby przychodzącej na konsultację i chęci profesjonalnej pomocy. Psycholog nie ocenia swoich pacjentów, nie bójmy się o to, co sobie o nas pomyśli. Etyka pracy psychologa nie pozwala mu na dzielenie się wrażliwymi informacjami na temat swoich pacjentów, dlatego nie obawiajmy się powiedzieć mu o rzeczach, o których nie mówimy nikomu innemu. Wszystko, czym podzielimy się z psychologiem pozostanie w gabinecie.
Czy psycholog mnie wyleczy?
Po początkowej uldze wynikającej z podzielenia się swoimi problemami, wielu pacjentów rezygnuje z pomocy psychologa lub psychoterapeuty. Dlaczego tak się dzieje? Jednym z najczęstszych powodów jest oczekiwanie, że to psycholog rozwiąże nasze problemy. Mając to błędne przekonanie, myślimy, że sama konsultacja ze specjalistą i diagnoza wystarczą, żeby trudności minęły. Pomoc psychologiczna wygląda jednak inaczej. Jej rdzeniem jest zaangażowanie i gotowość do zmiany pacjenta. Motywacja, wiara w powodzenie pomocy i systematyczna praca ze strony pacjenta są najważniejszymi elementami terapii.
Nie bój się cieni, one świadczą o tym, że gdzieś znajduje się światło.
Jung
Nawet najbardziej doświadczony psycholog nie sprawi, że pacjent wyzdrowieje, jeśli ten nie będzie sam tego chciał. Skuteczny psycholog zapewni nam bezpieczne warunki do opowiedzenia o swoich problemach, ale nie rozwiąże ich za nas, ani nie powie, co mamy w danej sytuacji zrobić. Poprzez właściwe pytania, psycholog pomoże nam zrozumieć emocje i ich źródła. Często po sesji z psychologiem lub terapeutą towarzyszy nam wrażenie, że odkryliśmy coś nowego o sobie lub spojrzeliśmy na sytuację z zupełnie innego punktu widzenia. Są to typowe symptomy, że proces zmiany, której potrzebujemy, postępuje.
