Psycholog, psychoterapeuta, psychiatra – kiedy i do kogo pójść?

Świadomość społeczna w obszarze problemów psychicznych i sposobów ich leczenia stopniowo rośnie. Jednocześnie zawody psychoterapeuty, psychologa i psychiatry są często mylone. Wszyscy zajmują się ludzką psychiką. Jednak istnieją różnice między nimi i warto wiedzieć, kiedy udać się po pomoc do danego specjalisty.

Czym zajmuje się psycholog?

Tytuł psychologa można uzyskać po pięcioletnich studiach magisterskich. Jest wiele odmiennych obszarów psychologii i nie każdy polega na udzielaniu pomocy psychologicznej, z czym stereotypowo kojarzy się zawód psychologa. W trakcie edukacji studenci wybierają specjalizację, np. marketing i zarządzanie, psychologia społeczna, sportu, kliniczna.

Psycholog kliniczny ma uprawnienia do przeprowadzania diagnozy psychologicznej (np. badanie inteligencji, osobowości, funkcji poznawczych), opiniowania i świadczenia pomocy psychologicznej. Zwykle możesz się do niego zgłosić, jeśli masz trudności w radzeniu sobie ze stresem, przeżywasz kryzys psychiczny, np. konflikty w związku, poważna choroba. Psycholog nie ma kompetencji do prowadzenia psychoterapii. Zajmuje się konsultacjami psychologicznymi, wsparciem psychologicznym lub interwencją kryzysową, do której prowadzenia powinien odbyć dodatkowe szkolenie.

Więcej w artykule: Czym zajmuje się psycholog?

Czym zajmuje się psychiatra?

Psychiatra to lekarz, który ukończył specjalizację z psychiatrii. Zajmuje się diagnozą i leczeniem chorób oraz zaburzeń psychicznych. Pomoże Ci głównie poprzez dobór leków (farmakoterapia), posiada uprawnienia do wystawiania zwolnień, skierowań do szpitala psychiatrycznego i oddziałów odwykowych. Opisane kompetencje odróżniają go od psychologa.

Dodatkowo psychiatra może udzielić Ci wsparcia, wyjaśnić na czym polega farmakoterapia oraz Twoje zaburzenie. Specjalista może zaproponować Ci również podjęcie psychoterapii - w tym samym czasie, co leczenie lekami albo dopiero kiedy Twój stan się poprawi po ich przyjmowaniu. Warto dodać, że niektórzy psychiatrzy mają kompetencje do prowadzenia psychoterapii, gdyż ukończyli odpowiednie podyplomowe szkolenie.

Czym zajmuje się psychoterapeuta?

By zostać psychoterapeutą konieczne jest ukończenie jednego z humanistycznych lub medycznych kierunków: psychologii, psychiatrii, filozofii, pedagogiki lub socjologii. Następnie odbywa się specjalistyczne, podyplomowe szkolenie, które w Polsce trwa zwykle 4 lata i kończy się egzaminem certyfikacyjnym.

Główne szkoły terapii w Polsce reprezentują różne nurty: poznawczo-behawioralny, systemowy, psychodynamiczny, psychoanalityczny, humanistyczny. Różnice między nimi dotyczą teorii powstawania zaburzeń psychicznych, podejścia do relacji terapeutycznej i sposobu prowadzenia terapii. W ramach szkolenia z psychoterapii konieczne jest zaliczenie zajęć teoretyczno-praktycznych, odbycie stażu klinicznego, przejście własnej terapii i poddawanie pracy regularnej superwizji.

Do psychoterapeuty możesz zgłosić się w razie cierpienia z powodu zaburzeń psychicznych (np. depresja, zaburzenia odżywiania, lęki, uzależnienia) i innych problemów (np. wchodzenie w toksyczne relacje, wybuchy złości), które negatywnie wpływają na Twoje samopoczucie i funkcjonowanie społeczno-zawodowe. To czym jest psychoterapia najlepiej opisuje cytat:

Psychoterapia jest metodą, która służy do usunięcia cierpienia pacjenta, wynikającego z objawów i przykrych stanów emocjonalnych oraz niemożności wpływania na swoje życie. Jest procesem, w którym za pośrednictwem interwencji terapeutycznych pacjent ma okazję zrozumieć własne przeżycia i uwolnić się od nich, zobaczyć przyczyny nieskutecznych działań i nauczyć się kontroli nad własnym życiem.

Czabała

Podsumowanie

Jeśli doświadczasz problemów psychicznych umów się na wstępną konsultację z psychologiem, który na podstawie zebranego wywiadu postawi diagnozę i zaproponuje Ci odpowiednie leczenie - pomoc psychologiczną lub farmakoterapię, czyli leczenie u psychiatry.

W przypadku ciężkiej depresji i poważnych chorób psychicznych (psychozy, choroby afektywnej dwubiegunowej) farmakoterapia jest główną metodą leczenia. Natomiast w przypadku innych zaburzeń psychicznych (np. odżywiania, snu, lękowych, depresji o mniejszym nasileniu objawów) dominującą metodą pomagania jest psychoterapia.