Hipochondria (lęk o zdrowie) – objawy i leczenie

Każdy z nas czasami martwi się o swoje zdrowie, jednak w pewnych okolicznościach problem ten osiąga nadmierne nasilenie i zaczyna być źródłem znaczącego cierpienia i zakłóca normalne funkcjonowanie. Możesz mieć wtedy przekonanie o poważnej chorobie lub obawy przed jej rozwojem, których nie rozwiewają zapewnienia lekarzy i wyniki badań.

Ten, kto umie pokonywać własne lęki staje się wolnym człowiekiem.

Artystoteles

Częstość występowania hipochondrii wynosi około 5% w populacji ogólnej. Nierzadko współistnieje z lękiem i depresją. Ostre fazy choroby mogą być przerywane okresami, w których poziom cierpienia i troski o zdrowie jest stosunkowo niski. Jeśli zmagasz się z tym problemem, to nasi terapeuci mogą Ci pomóc.

Objawy hipochondrii

Osoby cierpiące na hipochondrię przejawiają uporczywe i długotrwałe przekonanie o występowaniu maksymalnie dwóch poważnych chorób somatycznych, z których co najmniej jedna jest wyraźnie nazwana, np. rak. Lęk ten utrzymuje się co najmniej sześć miesięcy.

Uporczywe skargi somatyczne albo stałe skupianie na nich uwagi powodują utrwalone cierpienie. Dochodzi też do zakłócenia codziennego funkcjonowania. Obawy, że może się być poważnie chorym skłaniają do poszukiwania leczenia lub badań medycznych.

Kolejnym ważnym kryterium koniecznym do postawienia diagnozy jest odrzucanie zapewnień lekarskich o braku fizycznej przyczyny doświadczanych objawów. U niektórych osób po informacji od lekarzy następuje krótkotrwały okres ulgi i braku obaw o swoje zdrowie. Potem zwykle zaczynają znowu koncentrować się tych samych objawach i ryzyku poważnej choroby albo mogą pojawiać się inne, nowe objawy stanowiące "dowód" choroby, co ponownie skłania do wizyt u lekarzy.

Jak leczyć hipochondrię?

Często osoby cierpiące na hipochondrię szukają pomocy u lekarzy różnych specjalizacji i poddają się wielu kompleksowym badaniom, które finalnie pokazują, że są zdrowe. Wtedy specjaliści przekierowują ich do psychiatry lub psychoterapeuty, co często wywołuje poczucie niezrozumienia, wstyd czy złość. Jednak takie postępowanie jest jak najbardziej uzasadnione i konieczne żeby Ci pomóc.

Terapia poznawczo-behawioralna ma wysoką skuteczność w leczeniu hipochondrii, co zostało udowodnione w badaniach. To zaburzenie opiera się na błędnej interpretacji oznak lub objawów z ciała, których doświadczasz. Normalne doznania z ciała możesz oceniać jako zagrażające i będące wynikiem choroby, np. zwykły ból głowy traktowany jest jako objaw raka mózgu.

W trakcie leczenia kluczowe jest zweryfikowanie Twoich błędnych przekonań o prawdziwości katastroficznych interpretacji objawów z ciała oraz obserwacja i eliminacja zachowań, które podtrzymują problem. Przykładowo może to być nadmierna częstotliwość badań i wizyt u lekarzy. Zdarza się też częste dotykanie skóry w poszukiwania guzów, wywołujące podrażnianie i ból w tych miejscach, co nasila lęk.

Literatura:

  1. Klasyfikacja zaburzeń psychicznych i zaburzeń zachowania w ICD-10. Badawcze kryteria diagnostyczne (2007). Kraków- Warszawa: Uniwersyteckie Wydawnictwo Medyczne "Vesalius", Instytut Psychiatrii i Neurologii.
  2. Wells, A. (2010). Terapia poznawcza zaburzeń lękowych. Kraków: WUJ.