Jednym z zaburzeń lękowych jest zaburzenie obsesyjno-kompulsyjne OCD, określane również jako nerwica natręctw. Warto wiedzieć, że u różnych osób to zaburzenie może mieć odmienną postać. Przebieg OCD jest przewlekły, mogą występować okresy zaostrzenia i poprawy. Występowanie tego zaburzenia ocenia się na około 9% osób w całej populacji. Jeśli cierpisz na zaburzenie obsesyjno-kompulsyjne to doświadczasz obsesji (nawracających myśli, impulsów lub wyobrażeń) lub kompulsji (czynności przymusowe), które mogą znacznie ograniczać Twoje funkcjonowanie i powodować cierpienie. Jeśli szukasz odpowiedniego dla siebie leczenia, to nasi terapeuci mogą Ci pomóc.
Objawy nerwicy natręctw
Natrętne myśli (obsesje) lub czynności (kompulsje), albo jedne i drugie muszą występować przez większość dni w okresie co najmniej dwóch tygodni i powodować cierpienia, zwykle zakłócają też funkcjonowanie przez marnotrawienie czasu.
Dodatkowo obsesje i kompulsje muszą spełniać następujące kryteria:
- są odbierane jako własne myśli,
- występują próby przeciwstawiania się obsesjom lub kompulsjom,
- przeżywanie obsesji lub wykonywanie czynności natrętnych nie jest samo w sobie przyjemne,
- powtarzają się i są nieprzyjemne, co najmniej jedna z występujących obsesji lub kompulsji uważana jest za przesadną i nieracjonalną.
Zaburzenie obsesyjno-kompulsyjne może występować:
- z przewagą natrętnych myśli,
- z przewagą czynności natrętnych,
- z podobnym nasileniem obu objawów - myśli i czynności natrętnych.
Dokładna charakterystyka obsesji i kompulsji w artykule: Obsesje i kompulsje w zaburzeniu obsesyjno-kompulsyjnym OCD
Jak leczyć nerwicę natręctw?
W leczeniu OCD wykorzystuje się leki w celu złagodzenia objawów oraz terapię poznawczo-behawioralną, która trwale zmienia nawyki myślowe i zachowania podtrzymujące problem. Psychoterapia jest główną metodą pomagania, a jej skuteczność została potwierdzona w badaniach i wynosi około 70%. Początkowe sesje są poświęcone dokładnej analizie problemu i rodzajom obsesji lub kompulsji jakich doświadczasz.
W trakcie leczenia kluczowe jest zrozumienie swoich objawów i lęku. Będzie to możliwe dzięki psychoedukacji i normalizacji objawów, np. każdy człowiek doświadcza czasem obsesyjnych myśli. Wraz z terapeutą będziecie się skupiać na myślach, np. obawach, że skrzywdzisz fizycznie bliską osobę, i przekonaniach, np. "Jeśli o czymś myślę to może się to stać", "Powinienem kontrolować swoje myśli", oraz zachowaniach podtrzymujących problem, np. próby wypierania myśli, upewnianie się u bliskich.
Celem terapii jest zmiana dysfunkcyjnych przekonań dotyczących mocy sprawczej myśli, np. "Jeśli mam obsesje dotyczące brudu i skażenia to jest to realne zagrożenie", i powstrzymywanie się od wykonywania kompulsji, np. mycia rąk. Jedną z głównych technik terapeutycznych wykorzystywanych podczas leczenia jest ekspozycja z powstrzymywaniem reakcji. Polega na wejściu w sytuację, która wywołuje u Ciebie lęk oraz przymus wykonania rytuału i powstrzymaniu się od wykonania go, np. wyjście z domu bez wielokrotnego sprawdzania czy drzwi są zamknięte na klucz. Poprzez wielokrotne powtórzenia, również pomiędzy sesjami, lęk staje się coraz mniejszy - następuje jego oswojenie. Dzięki temu będziesz mógł doświadczyć, że lęk towarzyszący obsesjom nie będzie narastał tylko sam wygaśnie a brak wykonywania czynności przymusowych nie będzie miał żadnych negatywnych konsekwencji.
Literatura:
- Bryńska, A., (2007) Zaburzenie obsesyjno-kompulsyjne. Rozpoznawanie, etiologia, terapia poznawczo-behawioralna., Kraków, Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego.
- Klasyfikacja zaburzeń psychicznych i zaburzeń zachowania w ICD-10. Badawcze kryteria diagnostyczne (2007). Kraków-Warszawa: Uniwersyteckie Wydawnictwo Medyczne "Vesalius", Instytut Psychiatrii i Neurologii.
- Wells, A. (2010). Terapia poznawcza zaburzeń lękowych. Kraków: WUJ.
